गाविसभर छैनन् मावि उत्तीर्ण
कार्तिक १३, २०७३- तिब्बतसँग जोडिएको हिमालपारिको लिमी गाविसमा माध्यमिक शिक्षा उत्तीर्ण एक जना पनि छैनन् । गाविसमा प्राथमिक तहका विद्यालय मात्र छन् । तीन वटा बस्ती भएको गाविसमा तीन वटा प्रावि छन् । शिक्षक नबस्ने भएकाले पढाइ नियमित हुँदैन ।
मावि नभएको र भएका विद्यालयमा समेत पढाइ नियमित नहुने भएकाले सिंगो गाविस मावि उत्तीर्णविहीन भएको हो । स्थानीय विद्यालयमा पाँच कक्षा उत्तीर्ण गरेपछि पहुँच भएकाले काठमाडांै लैजाने र अन्यले आफूसँगै खेतीपाती र मजदुरीलगायत काममा लगाउने गरेका छन् । ‘मेरा दुई भाइ र तीन बालबालिका काठमाडौंमै छन्,’ लिमी जाङ गाउँका गाविस पूर्वअध्यक्ष सुनाम पाल्देन लामाले भने, ‘एक भाइले १२ कक्षा उत्तीर्ण गरेपछि भारतको देरादुनमा रेडिमेट कपडाको पसल खोलेर व्यवसाय सुरु गरेको छ । अरू सबै काठमाडौंमा पढदै छन् ।’ गाउँमा साक्षर व्यक्ति पाउनसमेत मुस्किल छ । रोजगारीका अवसर र न्यूनतम सुविधासमेत नभएकाले शिक्षित युवा गाउँ पर्कंदैनन् । गाविसमा लिमीमातिल, हल्जी र जाङ गरी तीन वटा बस्ती छन् ।
सदरमुकामबाट गाउँ आवतजावत गर्न झन्डै पाँच हजार मिटर उचाइको लेक पार गर्नुपर्छ । स्थानीय सरकारबाट पाउने सेवासुविधाबाट वञ्चित हुँदै आएका छन् । लिमीका कुनै पनि व्यक्ति सरकारी सेवामा छैनन् । लिमीका तीनवटै विद्यालयमा सरकारी शिक्षकको दरबन्दी छ । विद्यालय भवन पनि छन् तर सरकारी दरबन्दीका शिक्षक विरलै पुग्ने स्थानीयको गुनासो छ । दरबन्दीका शिक्षक कहिलेकाहीं आउने र छोटो समयमै फर्कने भएकाले अभिभावकबाट रकम उठाएर निजी स्रोतबाट राखिएका शिक्षकमार्फत पठनपाठन व्यवस्था मिलाइएको गाविस पूर्वअध्यक्ष लामाले बताए । ‘छिमेकी मुचु गाविसको यालबाङ गाउँमा माध्यमिक विद्यालय छ, टाढा भएकाले बालबालिका त्यहाँ जान सक्दैनन्,’ उनले भने ।
आर्थिक अवस्था कमजोर भएका स्थानीयले बालबालिकालाई पाँच कक्षापछि नि:शुल्क धार्मिक शिक्षा दिने नेपाल र भारतका बौद्ध गुम्बामा पठाउने गरेको लिमीहल्जीका कोलोप्साङ तामाङले बताए । जिल्ला शिक्षा कार्यालयले बस्तीका तीन वटै विद्यालयलाई एकीकृत गरी एउटै आवासीय विद्यालय बनाउने योजना अघि बढाएको छ । एकीकृत आवासीय विद्यालयका लागि लिमी १ हल्जीगाउँका उइटुप तामाङले जग्गा दान गरेका छन् । कार्यालयका अनुसार त्यसका लागि सुनखानी प्राथमिक विद्यालयका नाममा ३ दशमलव ३० रोपनी जग्गा रजिस्ट्रेसन पास भइसकेको छ ।
भवन बनाउन कार्यालयले रकम निकासाको पहल गर्ने र निर्माण भएपछि एकीकृत विद्यालयमा आठ कक्षासम्म अध्यापन गराउने जनाइएको छ । स्थानीयले एकीकृत विद्यालयको विरोधमा रहेको निमित्त जिल्ला शिक्षा अधिकारी विष्णुबहादुर शाहीले बताए । ‘तिल गाउँका बासिन्दाले नमाने दुइटा विद्यालय मिलाएर एउटा बनाउने प्रयासमा छौं,’ उनले भने, ‘विद्यालयले जग्गा प्राप्त गरेपछि सदरमुकाममा बसेको सर्वदलीय बैठकले आवासीय विद्यालय बनाउने निर्णय गरिसकेको छ ।’ कांग्रेस जिल्ला सभापति जयपति रोकायाले एकीकृत विद्यालय स्थापनापछि गाविसवासीले गुणस्तरीय शिक्षा पाउने जनाए ।
प्रकाशित: कार्तिक १३, २०७३
This is dummy text. It is not meant to be read. Accordingly, it is difficult to figure out when to end it. But then, this is dummy text. It is not meant to be read. Period.
ConversionConversion EmoticonEmoticon